Missie, Visie en Strategie

Missie, visie, strategie en doelen spelen allemaal een belangrijke rol in een organisatie. Het is essentieel dat een bedrijf een duidelijke verklaring heeft van haar doelstellingen en waarden, zodat alle betrokkenen weten waar ze aan toe zijn. Hieronder benoemen we de betekenis en verschillen tussen de begrippen missie, visie en strategie. Ook geven we aan waarom ze belangrijk zijn voor een organisatie.

Wat is een missie?

Een missie is de boodschap die een organisatie wil uitdragen. Het is een allesomvattende verklaring, die fundamentele identiteitsvragen van een bedrijf beantwoordt. Het omvat het werkterrein, het bestaansrecht, de betekenis voor stakeholders, de normen, waarden en overtuigingen, en de intenties en ambities van de organisatie. Een missie richt zich ook op klanten en hun behoeften, en beloften aan stakeholders zoals aandeelhouders, klanten, medewerkers, en de samenleving als geheel.

Belang en functie van een missie

Een inspirerende missie creëert een positief effect op alle belanghebbenden.

• Het hebben van een missie dwingt betrokkenen om diepgaand na te denken over de principes en uitgangspunten die de basis vormen voor het beleid en het handelen van de organisatie.
• Een missie geeft een organisatie identiteit en heeft een verbindend effect.
• Het bepaalt het werkterrein, de kernactiviteiten en biedt richting en focus.
• Normen, waarden en overtuigingen zorgen voor een kader van dagelijkse gedragsregels.
• Intenties en ambities weerspiegelen de collectieve idealen en zijn van invloed op het vertrouwen en de loyaliteit van de betrokkenen.

Wat is een visie?

Een visie schetst de gewenste toekomstige positie van de organisatie. Het is een gezamenlijk beeld van wat de organisatie wil bereiken en hoe ze zichzelf ziet in de toekomst.

Belang en functie van een visie

Een visie speelt een cruciale rol bij het bepalen van de koers die moet worden gevolgd om de gewenste toekomst te verwezenlijken.

• Het omvat een omgevingsbeeld dat de toekomstige omgeving van de organisatie beschrijft, een gewenste positie die de plaats en positie van de organisatie op lange termijn bepaalt, en een succesformule die aangeeft hoe de organisatie haar doelstellingen denkt te bereiken.
• Een bevlogen visie heeft een inspirerend effect op alle betrokkenen en moedigt hen aan om samen te werken aan het realiseren van een gedeelde visie.

Wat is een strategie?

De strategie is de weg van de huidige situatie naar de gewenste positie zoals beschreven in een visie. Het omvat de keuzes en acties die de organisatie onderneemt om haar doelen te bereiken. Strategieën moeten rechtstreeks gekoppeld zijn aan doelstellingen en kunnen betrekking hebben op verschillende functionele gebieden, zoals marketing, HRM of financiën.

Belang en functie van een strategie

Een goed doordachte strategie is essentieel voor het succes van de organisatie, omdat het de implementatie van de visie mogelijk maakt en richting geeft aan alle aspecten van het bedrijf. Het helpt bij het bepalen van de juiste stappen en het nemen van beslissingen om de organisatiedoelen te bereiken.

Verschil missie en visie

Een missie en een visie zijn beide belangrijke elementen van de strategie van een bedrijf, maar ze hebben verschillende doelen en focussen op verschillende aspecten van de organisatie. Hier zijn de belangrijkste verschillen tussen een missie en een visie.

Doel

Een missie richt zich op het bestaansdoel en de fundamentele reden van het bedrijf. Het beschrijft de kernactiviteiten, waarden en het bestaansrecht van de organisatie. Een visie daarentegen richt zich op de gewenste toekomst van het bedrijf. Het biedt een inspirerend beeld van wat het bedrijf wil bereiken en waar het naartoe wil groeien.

Tijdsperspectief

Een missie is gericht op de lange termijn en heeft meestal een stabielere aard. Het is bedoeld om de identiteit en het bestaansrecht van het bedrijf op de lange termijn te definiëren. Een visie daarentegen is meer toekomstgericht en kan veranderen naarmate het bedrijf groeit, nieuwe doelen stelt of zich aanpast aan veranderende omstandigheden.

Focus

Een missie concentreert zich op de interne aspecten van het bedrijf, zoals waarden, cultuur, identiteit en kerncompetenties. Het legt de nadruk op het “waarom” van de organisatie en voor wie het bedrijf waarde creëert. Een visie daarentegen richt zich op externe factoren, zoals markttrends, klantbehoeften, technologische ontwikkelingen en concurrentie. Het beschrijft het gewenste toekomstbeeld van het bedrijf in relatie tot deze externe omgeving.

Concretisering

Een missie is vaak algemeen en breed geformuleerd en biedt een overkoepelende richting voor het bedrijf. Het legt de basis voor de strategie en doelstellingen van de organisatie. Een visie daarentegen kan gedetailleerder en specifieker zijn. Het kan specifieke doelen, aspiraties en prestaties bevatten die het bedrijf wil bereiken.

Hoewel er verschillen zijn tussen een missie en een visie, werken ze samen om de strategische richting van een bedrijf te bepalen. Een duidelijke en krachtige missie helpt het bedrijf zijn identiteit te begrijpen en te communiceren, terwijl een inspirerende visie het bedrijf motiveert en richting geeft naar een gewenste toekomst.

Missie, visie en strategie formuleren

Een sterke missie en visie zijn essentieel voor elke organisatie. Het zijn echter geen teksten die je zomaar even op een namiddag op papier zet. Het is belangrijk om een stevige discussie te hebben met leidinggevenden binnen de onderneming om tot een gedragen missie en visie te komen. Het opstellen van een missie en visie moet dus een groepsproces zijn. Hieronder volgt een werkwijze die zowel voor missies als visies kan worden toegepast en eventueel in één proces kan worden gecombineerd.

1. Marktonderzoek

Om het visie-ontwikkelingsproces voor te bereiden, kan het nuttig zijn om externe bronnen te raadplegen om informatie te verkrijgen over toekomstverwachtingen. Denk hierbij aan vaktijdschriften, branchestudies en interviews met experts op specifieke gebieden.

2. Eerste groepsdiscussie

Met de resultaten van stap 1 bij de hand, vindt er een eerste groepsdiscussie plaats over de gewenste elementen van de missie en visie. Deze discussie heeft bij voorkeur de vorm van een vrije brainstormsessie, waarbij ieder groepslid zijn of haar mening kan geven.

3. Eerste concept opstellen

Vervolgens wordt één persoon, bij voorkeur iemand met verstand van zaken, gevraagd om de ideeën uit de groepsdiscussie samen te voegen tot een leesbaar en beknopt geheel.

4. Tweede groepsdiscussie

Het eerste concept wordt besproken in de werkgroep en waarschijnlijk voorzien van de nodige aanpassingen.

5. Voorlopige missie en visie

De aanpassingen worden door de schrijver uit stap 3 omgezet in begrijpelijke en leesbare aanpassingen in de concepttekst. Hiermee worden de voorlopige missie en visie opgesteld.

6. Bredere verspreiding

Nu is het tijd om meer personen dan alleen de werkgroepleden te betrekken. Dit kan door de voorlopige missie en visie aan een groter aantal medewerkers voor te leggen.

7. Definitieve versie

De laatste stap is het verwerken van feedback naar aanleiding van de bredere verspreiding onder medewerkers. Hiermee wordt de missie en visie definitief en kan deze ook extern worden gecommuniceerd.

Het is belangrijk om het gehele proces binnen twee maanden af te ronden, zodat er snel kan worden begonnen met de implementatie van de missie en visie. Door deze werkwijze te volgen, kan jouw organisatie een effectieve en gedragen missie en visie formuleren.

Missie formuleren

Aanbevelingen

Hieronder vind je aanbevelingen voor het opstellen van praktische, toepasselijke missies.

• Wees eerlijk en geloofwaardig.
• Wees ambitieus en toch realistisch.
• Houd het zo eenvoudig mogelijk.
• Wees kort, maar krachtig.
• Formuleer duidelijk en begrijpelijk.
• Pas op voor het woord ‘en’, en andere vormen van opsommingen.
• Vermijd slogans.
• Hoed je voor trivialiteiten.
• Wees motiverend.
• Creëer betrokkenheid en verbondenheid.
• Zorg voor draagvlak en acceptatie.
• Verspreid het op ruime schaal.
• Bekijk eens een missie van een concurrent.

Valkuilen

Dit zijn mogelijke valkuilen bij het opstellen van een missie.

• Vage formuleringen, veel abstracte begrippen, vaag taalgebruik, voor velerlei uitleg vatbaar.
• Te weinig maatwerk voor de organisatie in kwestie.
• Opgeblazen woorden, zichzelf de hemel in prijzen, onrealistische vertrekpunten, die ver af staan van de echte praktijk.
• Eenzijdig, niet gebalanceerde teksten, waarin uitsluitend over een aspect, zoals aandeelhouderswaarde of klanttevredenheid, wordt gesproken.
• Saaie, nietszeggende, nauwelijks inspirerende, vooral beschrijvende feitelijkheden.
• Te weinig inhoudelijke keuzen; in de angst iets uit te sluiten, wordt veel te veel meegenomen.
• Het niet zelf geloven in, en overtuigd zijn van de missie.
• Het niet voortdurend, en bij alle daartoe passende gelegenheden communiceren en uitdragen van de missie.
• Het niet vertalen naar operationeel niveau, er niet naar handelen.

Visie ontwikkelen

Met visies ligt het iets anders. Deze zijn uit hun aard al wat verhalend, en hebben meestal wat meer tekst nodig. Ook hierbij zijn een aantal specifieke aanbevelingen en valkuilen te onderkennen.

Aanbevelingen en valkuilen

• Kijk vooral zo ver mogelijk naar de lange termijn en vermijd kortetermijndenken; de nabijere toekomst wordt in het algemeen al uitvoerig beschreven in strategische analyses en andere verkenningen.
• Zoek niet naar het ‘juiste’ toekomstbeeld, want dat bestaat eenvoudigweg niet; het gaat om het, in uw ogen, meest waarschijnlijke realistisch toekomstbeeld.
• Een visie moet motiveren en uitdagen, uw dromen en aspiraties oprekken, uw prestaties omhoog stuwen.
• Probeer buiten bestaande kaders te denken, wees onbeschroomd, maar realistisch.
• Wees creatief en origineel, zoek nieuwe combinaties.
• Vermijd al te stereotype beelden.